Achtergrond en doel van de studie

Ondanks het succes van de totale heupvervanging, met goede resultaten wat betreft pijnverlaging en functieverbetering, is er nog geen internationale standaard omtrent de zorg rondom deze ingreep. Dit heeft als gevolg dat de behandeling erg kan verschillen tussen landen. Een goed voorbeeld hiervan zijn Nederland en Duitsland. In Nederland wordt het zogenoemde ‘fast-track’ protocol gevolgd, waarbij mensen zo snel mogelijk na de operatie naar huis worden gestuurd. Meestal is dit binnen een tot drie dagen. Thuis zijn mensen dan op zichzelf aangewezen met eventueel hulp van thuiszorg. Daarnaast wordt het volgen van fysiotherapie aanbevolen. Deze fysiotherapie zit echter niet in het basispakket van de zorgverzekering. In Duitsland daarentegen, blijven mensen na de operatie langer in het ziekenhuis, vaak ongeveer tien dagen. Na ontslag uit het ziekenhuis hebben mensen de keuze om naar een revalidatiecentrum te gaan voor drie weken om daar verder te revalideren. Dit wordt vergoed door de zorgverzekering. Een eerdere studie toonde aan dat op korte termijn het herstel van de Duitse patiënten sneller gaat, maar dat er op lange termijn geen verschil zit in de uitkomsten van Nederlandse en Duitse patiënten. Daarnaast zijn er ook internationaal nog verdere vraagtekens bij het nut van fysiotherapie na een totale heupvervanging.

Een andere factor die volgens de literatuur invloed lijkt te hebben op de uitkomsten na een totale heupvervanging zijn de verwachtingen van de patiënten, waarbij hogere verwachtingen leiden tot betere resultaten. Anderzijds kan ook de manier waarop de zorg wordt vormgegeven invloed hebben op de verwachtingen van patiënten, via het zogenoemde placebo effect. Ook kunnen enkele patiëntkarakteristieken van invloed zijn op de uitkomsten.

Het doel van de Hip Across studie is om meer te weten te komen over hoe enerzijds de verschillen in zorg rondom een totale heupvervanging in Nederlands en Duitsland een effect hebben op de verwachtingen en uiteindelijke uitkomsten van patiënten, en anderzijds hoe de verwachtingen en andere patiëntkarakteristieken deze uitkomsten beïnvloeden.

Methode

De Hip Across studie bestaat uit twee onderdelen, interviews en vragenlijsten. Met de interviews hopen we beter in kaart te kunnen brengen hoe de zorg er in de praktijk uitziet, welke verschillen er zijn, en hoe deze invloed hebben op de ervaringen van patiënten voor en na de operatie. Zowel patiënten als zorgverleners zullen worden geïnterviewd. Met de vragenlijsten volgen we patiënten van voor de operatie tot zes maanden na de operatie, waarbij naar verschillende soorten verwachtingen en functionele uitkomsten wordt gevraagd. Op deze manier hopen we meer te weten te komen over de effecten over tijd.

Maatschappelijk belang

Met de resultaten van deze studie hopen we meer te leren over de sterke en zwakke punten van de zorg rondom een totale heupvervanging in Nederland en Duitsland, om deze beter en efficiënter te maken. De opgedane kennis over het effect van de verwachtingen kan mogelijk verder vertaald worden naar andere secties binnen de gezondheidszorg.

Meer weten?

Deze studie is te vinden op: bmjopen.bmj.com/content/13/4/e067499

Mooiweer Y, Seeber GH, Brütt AL, et al Influence of health system and patient characteristics on expectations and outcome in total hip arthroplasty patients in the Dutch-German border region: protocol for a mixed-methods prospective observational comparative study (hip across)BMJ Open 2023;13:e067499. doi: 10.1136/bmjopen-2022-067499

Doel van het artikel

Het verband tussen preoperatieve verwachtingen en uitkomsten na een totale heup- of knievervanging is onduidelijk. Doel van dit artikel was daarom een systematisch overzicht van beschikbare literatuur te geven betreffende het verband tussen aan de ene kant preoperatieve verwachtingen over  uitkomst;, het proces; eigen-effectiviteit, en aan de andere kant  postoperatieve uitkomst in zijn algemeenheid; en specifiek pijn, functie, stijfheid, tevredenheid en kwaliteit van leven.

Belangrijkste resultaten

De PubMed, EMBASE, PsycINFO, CINAHL en Cochrane Library databasen werden doorzocht naar beschikbare literatuur. Na screening werden 50 prospectieve longitudinale cohortstudies gepubliceerd in het Engels, Duits of Nederlands geïncludeerd. Studies dienden ten minste één meting van preoperatieve verwachtingen en de eerder genoemde postoperatieve uitkomsten te hebben. Ongecorrigeerde resultaten suggereren een positieve associatie tussen preoperatieve uitkomstverwachtingen en algehele uitkomst op de middellange (3-6 mnd) en lange termijn (>6mnd), en tussen eigen-effectiviteit en 'verandering in zijn algemeenheid' op de lange termijn. Gecorrigeerde resultaten suggereren positieve associaties tussen uitkomstverwachtingen en functie en tussen eigen-effectiviteit en uitkomst in zijn algemeenheid op de middellange termijn, en voor uitkomstverwachtingen met respectievelijk pijn en verandering in pijn, en eigen-effectiviteit en stijfheid op de lange termijn.

Implicaties

Verondersteld kan worden dat preoperatieve verwachtingen een positieve associatie met specifieke uitkomstmaten hebben, zoals pijn of functie. Voor toekomstig onderzoek zijn meer kwalitatief hoogwaardige studies met algemeen geaccepteerde definities en uitkomstmaten nodig om meer inzicht te krijgen in het verband tussen preoperatieve verwachtingen en postoperatieve uitkomsten. Ook wordt geadviseerd om naast algemene uitkomstenmaten meer specifieke uitkomsten mee te nemen en specifieke verwachtingen te koppelen aan deze specifieke uitkomsten.

Meer weten?

Deze studie is te vinden op: https://eor.bioscientifica.com/view/journals/eor/9/2/EOR-23-0087.xml?body=pdf-64289

Mooiweer, Yvet; Roling, Lina; Vugrin, Margaret; Ansmann, Lena; Stevens, Martin; Seeber, Gesine (2024): Influence of patients’ preoperative expectations on postoperative outcomes after total knee or hip arthroplasty: a systematic review. In: EFORT Open Rev 9: 107-118. DOI: https://doi.org/10.1530/EOR-23-0087.